Gascon Rolls

<plain_text><page sequence="1">GASCON ROLLS. By C. TRICE MARTIN, F.S.A. It was decided recently by the Executive Committee of the Jewish Historical Society of England to print in its publications such original documents as came in the way of any of its Members, so that they might, in this way, be preserved and presented to the subscribers, in the hope of their being found useful by any one writing on the history of the English Jews. A few such documents, as a first instalment, are printed here. The first is a letter in French from the converts belonging to the house founded by Henry III., to his son Edward I., asking that the income granted by his father may be properly secured to them and that a warden may be appointed to look after their interests. Some day, perhaps, the answers of the King and the Chancellor to this petition may be found, and printed in a future number. The rest of the documents printed are all from the Gascon Rolls, that is, the Rolls which contain entries and documents issued from the Chancery, referring to the Duchy of Guienne and to Gascony while these provinces still acknowledged an English Lord. Those of the reign of Edward I. are all before the expulsion, and all show a desire to treat the Jews with justice and even with favour, but the reason appears in one of the extracts of 4th Oct., 9 Edw. L, 1281 (No. 5), where the King says that he does not wish the Jews to be oppressed with too heavy taxes, lest their number should diminish. They were, of course, valuable as bankers for the commerce of the province. Also, in answer to their complaints of being harassed by their Christian neighbours on small grounds (No. 4), he orders the Seneschal of Gascony and the Constable of Bordeaux to have their causes tried</page><page sequence="2">GASCON ROLLS. 171 by " good and lawful " Christians. He also gives up to the Jews of Lectoure, a city in Gascony, a claim of ?100 of Tours which he has on them ; but the consideration is not stated. At the beginning of the reign of Edward II., after the expulsion from England, an officer is appointed as judge of the Jews in Agen, a town and district on the Garonne, south-west of Bordeaux. But they had been formally expelled in the reign of Edward I., and in 4 Edw. II. (No. 10) orders were issued for the collection of the debts of those who had left the country, to put into the King's pocket. In a few years many returned to try and collect their old debts, but in 7 Edw. IL, a second mandate was issued for their expulsion (No. 12), which, however, seems not to have been thoroughly acted upon, as it had to be repeated some years after (Nos. 14, 15, 16). The last document, dated in 1320, refers to a murder of the Jews committed by a gang of brigands, very probably disbanded soldiers; but the document does not speak of any punishment to the murderers, or compensation to the families of those murdered, but merely commands the Seneschal of Gascony to collect the goods of the murdered men for the King's use. It is to be hoped that more documents of the same class may be printed hereafter. The first document on the list is, it should be noted, not from the Gascon Eolls.</page><page sequence="3">172 i. Ancient Sire, eeo ws mustrent vos Convers de vostre meson de Lundres Correspondence. Vol. XJX.,No.48. ke, come 11 turent expanduz par la terre querans lur payn par defaute. E ws, Sire, de pite les voliez regarder e les feystes assembler vostre mercy a la meson ke nostre seignur le Rey Henri, a ki Deu face mercy vostre pere funda, e ordinastes a lur sustenaunce quater vinz mars par an a receiver de vostre escheker. Des queus deners il en unt poy de pru par duresse de la feble paye. E les deodandes de vos eyrs a certein termes quel termes sunt passez, e le ehevage de la Juerie de Engletere ke poy amunte, par quez ceste ehoses avaunt dites ne lur tenent wer de lu. Pur quey il ws prient, eher Sire, pur la sauvaciun del alme avauntdite ke ws, si vus plest, de ews prengez pite. E les choses avauntdites a lur sus? tenaunce plus avaunt voillez granter e a f ermer deskes en alegance de vostre escheker les eez purveuz en terres ou en rentes ou en eglises, de quey il puissent aver sustenance pardurable. Pur Deu sire preignez de ews pite. E Vus prium ke wus nus ordenez un certeyn gardeyn ke seit clerk e s?ffisant pur garder vostre aumone. Endel. Petitio Oonversorum London'. Coram Rege. Cancellarius ordinabit certum custodem. Et Dominus Rex alias cum voluerit ordinabit de certo redditu in certo loco. Gascon Boll. 8-10 Bdw. I. Memb. 7. Pro Benedicto de Thoracio Judeo. Rex senescallo suo in ducatu Aquitanie et constabulario suo Burdegale, qui nunc sunt et pro tempore fuerint, Salutem. Ex parte Benedicti de Thoracio Judei nostri Burdegale nobis est inti matum quod, licet ipse literas nostras habeat ne amplius quam in ipsis continetur possit exigi, nichilominus vos contra tenorem ipsa rum literarum eundem indebite molestatis. Quare vobis mandamus, quod si aliquid contra tenorem dictarum literarum indebite attemp tastis, illud in statum debitum revocetis et revocari faciatis. Datum ut supra, (Fobinge iij Aug. 9 Edw. I.)</page><page sequence="4">GASCON ROLLS. 173 3. Gascon Roll. 8-10 Edw. I. Membrane 7. Pro Josse filio quondam Cressentis Judei et aliis in brevi. Rex omnibus, etc., Salutem. Sciatis quod concessimus Josse filio quondam Cressentis Judei et Leoni fratri ejus, Samueli filio predicti Josse et Alemande sorori eorundem Josse et Leonis quod cum ipsi omnes insimul ad requisitionem constabularii nostri Bur? degale nobis solverunt centum libras Burdegale, iidem Judei quan? tum in nobis est postea sint quieti ab omni tallia et exactione quam ab eis percipere vel habere possemus, dummodo apud Lecto riam domicilium suum habuerint et ibidem fuerint residentes. Ita tarnen quod a tempore quo predictas centum libras nobis plenarie persolverint, iidem Judei quinque marcas argenti nobis seu consta bulario nostro qui pro tempore f uerit lannuatim ad f estum Katalis Domini solvant; videlicet predictus Josse duas marcas, Leo duas marcas, Samuel dimidiam marcam, et Alemanda aliam dimidiam marcam, mandantes per presentes senescallo nostro in eodem ducatu et constabulario nostro Burdegale et aliis ministris nostris ibidem qui pro tempore fuerint, quod cum prefati Judei predictas centum libras nobis solverint, nichil amplius levent aut exigant ab eisdem, dum tarnen iidem Judei predictas quinque marcas nobis reddiderint annuatim sicut predictum est. In cujus etc. Datum apud Fobinge, iii die Augusti. (9 Edw. I.) Duppli cantur. Et mandatum est senescallo in ducatu Aquitanie quod cum pre? fati Judei predictas centum [marcas] constabulario predicto vice Regis plenarie persolverint et de solucione inde facta per litteras testimoniales ejusdem constabularii sibi constiterit, tunc ab eisdem Judeis litteras predictas [de] quinque mar eis Regi annuatim reddendis ut predictum est, nichil amplius exigat. Gascon Roll. Rex senescallo suo Vasconie et constabulario suo Burdegale Membrane 6* Salutem. Ex parte communitatis Judeorum nostrorum Yasconie - nobis est ostensum, quod ipsi ad procuracionem et instigacionem quo Pro communi- , , , ,. , , t?te Judeorum rundam emulorum suorum propter modicas et leves occasiones per Vasconie. graves redemptiones et intollerabiles fatigantur et indebite per tractantur. Nos igitur, nolentes eis injuriari in hac parte, vobis mandamus quod prefatos Judeos juste deducentes, ipsos super querelas quas de eis fieri contigerit faciatis per probos et legales Christianos prout justum fuerit judicari. Teste Rege apud Lindehurst, iiijor die Octobris. (9 Edw. I.)</page><page sequence="5">174 GASCON ROLLS. 5. Gascon Roll. Rex eidem Salutem. Ex parte eommunitatis Judeorum Membrane 6*. nostrorum Vasconie nobis est ostensum, quod per varia et inmensa tallagia, ad que ipsi talliati fuerunt temporibus retroactis, in tantum gravati existant quod plures eorum relictis domibus quas inhabitare consueverunt, ad alia loca extra potestatem nostram se diver terunt, et ubi solebant esse quinquaginta Judei talliabiles jam pauci remanent, qui temporibus debitis poterint talliari. Quo circa vobis mandamus quod prefatos Judeos per talliagia hujus modi intollerabilia decetero non gravetis, per quod numerus Judeorum qui remanent minoretur. Teste ut supra. (Lyndhurst, iiij October. 9 Edw. I.) 6. Gascon Roll. 8-10 Edw. I. Membrane 2. Pro Jndeis Vasconie. Rex dilecto sibi Reginaldo Myrail constabulario Burdegale salutem. Sciatis quod ad requisicionem proborum et legalium hominum nostrorum Lectorie, remisimus Judeis Lectorie illas centum libras Turonenses per quas ipsi nuper finem f ecerunt nobiscum, prout in quibusdam litteris nostris patentibus, quas vobis nuper inde transmisimus, plenius continetur. Ita tarnen quod iidem Judei nobis decetero solvant illas quinque marcas annuas quas nobis solvere tenentur, sicut in eisdem litteris nostris plenius con? tinetur. Et ideo vobis mandamus quod ipsos Judeos de dictis centum libris Turonensibus quietos esse faciatis in forma predicta Teste ut supra. (Cirencester, 4. Feb. 10 Edw. I.) Et sunt patentes. 7. Gascon Roll. Rex constabulario suo Burdegale salutem. Volentes Aaron de Membrane 3* London'Judeo Burdegale et Rose uxori ejus gratiam f acere specialem, - concessimus eis quod a die confectionis presencium per sex annos London' Jndeo B^n^ q^ieti de omnibus talliagiis et contribucionibus nobis a Judeismo Burdegale. nostro Burdegale prestandis,pro duabus marcis nobis interim annua tim reddendis, Et ideo vobis mandamus quod a predictis Aaron et Rosa duas marcas tempore predicto durante singulis annis ad opus nostrum recipientes, ipsos de omnibus et singulis talliagiis et con? tribucionibus inter Judeos nostros ejusdem ville assidendis, per predictos sex annos quietos esse faciatis. In cujus etc. Teste ut supra. (Chester, 13. June. 10 Edw. I.)</page><page sequence="6">GASCON ROLLS. 175 8. Gascon Roll. 8-10 Edw. I. Membrane 4. Pro Judeis Vasconie. Rex dilecto et fideli suo Johanni de G-reilly, senescallo suo Vasconie Salutem. Quia nolumus quod Judei partium illarum per tallagia vel per alias prestaciones nobis faciendas in tantum oneren tur, quin habeant unde racionabiliter sustententur, vobis mandamus quod prefatos Judeos per talliagia seu prestaciones hujusmodi plus justo et solito non gravetis, nec ipsos aliter quam tractari debent imposterum pertractetis. Teste Rege apud Rothelan' xvj die Augusti. (10 Edw. I.) Et sunt clause. Consimiles litere diriguntur pro Judeis partium illarum con stabulario Burdegale. Teste ut supra. 9. Gascon Roll. 1-3 Edw. II. Membrane 10. De Officio Judicature Judeorum commisso. Rex omnibus ad quos etc. Salutem. Sciatis quod commisimus dilecto nobis Alberto Medici, clerico, officium Judicature Judeorum in senescalcia nostra et terra Agenensi, habendum et excercendum modis racionabilibus quamdiu nostre placuerit voluntati, dum tarnen officium illud modo non sit in propria manu dilecti et fidelis nostri Arnaldi G-uillelmi de Marsano senescalli nostri Agenesensi, set alii incensetur. Ita videlicet quod idem Albertus pro eodem officio, si alii incensetur, tanfcam firmam annuam nobis solvat quantam ille qui modo illud tenet pro eodem solvit per annum. In cujus, etc. Datum apud Kenyngton, xxvij die Maii. (2 Edw. II.) Per breve de privato sigillo. Et mandatum est Thesaurario Agenensi qui nunc est et qui pro tempore fuerit, quod si dictum officium in propria manu dicti Arnaldi non existat sed alii incensetur, ut est dictum, tune eidem Alberto officium illud liberet habendum in forma predicta. Datum ut supra. 10. Gascon Roll. Rex dilecto clerico suo Johanni G-uitardi, contrarotulatori suo Membrane 15 Castr* Burdegale, Salutem. Quia volumus quod omnia debita que ? Judeis nuper in dicto ducatu commorantibus et jam ab eodem que debeban- ejectis ibidem adhuc debentur, cum omni festinacione leventur, levand?sead vo?is mandamus quod scrutatis rotulis et papiris Castri predicti que opus Regis. sunt in custodia vestra, de debitis, que in eisdem inveneritis pref atis</page><page sequence="7">176 GASCON ROLLS. Judeis recognita f uisse, et que adiiuc levanda existunt, cum celeri tate levandis execuciouem festinam fieri faciatis. quatenus secun dum foros et consuetudines parcium illarum fuerit faciendum. Teste ut supra, x die Marcii. (4 Edw. II.) Per breve de privato sigillo, 11. Gascon Roll. Rex dilectis et fidelibus suis Bertrando Assaillit, magistro Jor Me^rnbrane' 15*. dano Moraunt et Reimundo G-uillelmi Assaillit, Salutem. Quia - volumus quod omnia debita que Judeis nuper in dicto ducatu com morantibus et jam ab eddem ejectis, ibidem adhue debentur, cum omni festinacione leventur, vos simul cum hiis quos vobis assoeia veritis ad omnia hujusmodi debita a quibuscunque personis debean tur, secundum foros et consuetudines ducatus predicti levanda, tenore presencium duximus assignandos. Et ideo vobis mandamus quod ad premissa faciendum modis omnibus intendatis. Man davimus enim venerabili patri J. Norwycensi Episcopo, Johanni de Britannia, comiti Richemund', consanguineo nostro karissimo, Gruidoni Ferre, et senescallo nostro ducatus predicti ac omnibus aliis ballivis et ministris nostris de eodem ducatu, quod vobis et hiis quos vobis associaveritis in hac parte in premiss is sint consulentes et auxili antes, prout secundum foros et consuetudines parcium illarum fuerit faciendum. In cujus, etc. Datum apud Ber[ewicum] super Twedam, x die Marcii. (4 Edw. II.) Per breve de privato sigillo. 12. Rex dilecto et Meli suo Almarico de Crodonio (Credonio), senescallo suo Vasconie et constabulario suo Burdegale vel eorum loca tenentibus, salutem. Supplicarunt nobis probi homines de eas tellania et villa de Burgo super mare per peticionem suam coram nobis et consilio nostro exhibitam, ut cum tempore Domini Edwardi quondam Regis Anglie patris nostri, omnes Judei a dicto ducatu ejecti fuissent, et quidam eorum jam redierint ad partes castellanie predicte pro antiquis debitis suis colligendis, et cartis suis pe tendis et habendis, licencia dicti patris nostri seu nostra super hoc non optenta, et ibidem moram faciant, usuras excercendo et dampna non modica diversimode perpetrando in ecclesie sancte scandalum manifestum et hominum parcium illarum dispendium non modicum et gravamen, velimus super hoc de remedio congruo providere. Nos, supplicacioni eorum annuere volentes in hac parte, vobis manda? mus quod omnes Judeos in ducatu predicto existentes abinde Gascon Roll. 7 Edw. II. Membrane 12. De Judeis a Castelania de Burgo eiciendis.</page><page sequence="8">GASCON ROLLS. 177 absque redditu ibidem eici sine dilacione aliqua faciatis. Et eciam venire faciatis coram vobis ad certnm diem Umericum Eurthini et Ecardum fratrem ejus qui vetera debita dictorum Judeorum re ceperunt et cartas suas in custodia sua habent, ut dicitur, ad redden dum coram vobis compotum suum de debitis illis q?e receperunt et ad satisfaciendum nobis de eisdem, prout per compotum suum ad hoc teneri eontigerit inveniri, necnon ad respondendum nobis de eorum cartis in custodia sua existentibus. Premunientes ipsos a quibus iidem Emericus et Ecardns debita ilia receperunt, quod sint coram vobis super reddicione compoti predict! ne per subor* nacionem aut maliciam aliquorum contingat nos in hac parte aliqua liter defraudari. Teste Rege apud Westmonasterium, secundo die Novembris, Per peticionem de consilio apud Pontisaram. 13. Gascon Roll. 7 Edw. II. Membrane 11, De Judeis de Ducatn Aquitanie eiciendis. VOL. II. Rex dilecto et fideli suo Almarico de Credonio, senescallo suo Vasconie, et constabulario suo Burdegale vel eorum loca tenentibus, salutem. Supplicarunt nobis quidam probi homines ducatus nostri Aquitanie per peticionem suam coram nobis et consilio nostro exhibitam, quod cum tempore domini Edwardi quondam Regis Anglie patris nostri omnes Judei a dicto du catu ejecti fuissent, et plures Judei jam redierint in dicto ducatu pro antiquis sui debitis colligendis et cartis suis petendis et habendis, que debita ad nos pertinent et nostro nomine debent colligi et levari, ipsique Judei moram faciant in ducatu predicto usuras excercendo et dampna non modica diversimode perpetrando in Sancte Matris ecclesie scandalum manifestum et hominum parcium illarum dispendium non modicum et gravamen ; volentes super hoc de remedio congruo providere, dicti patris nostri vestigiis inherendo, ac supplicacioni eorum annuere in hac parte, vobis et cuilibet vestrum mandamus districtius injungendo quatinus omnes Judeos in duGatu predicto existentes abinde absque redditu ibidem eici sine dilacione aliqua faciatis; proviso quod eorum debita omnia levetis seu levari faciatis nomine nostro, usuris inde remotis, donee de dictis debitis aliud per nos fuerit ordinatum. Et quia in telleximus quod Aymericus et Aiquardus Forconis fratres, de Burgo, et quidam alii vetera debita dictorum Judeorum receperunt et cartas suas seu instrumenta sua in custodia sua habent et multa de illis debitis et cartis seu instruments renovari fecerunt sub nominibus eorundem, volumus ac vobis et vestrum cuilibet mandamus, quatenus illos compellatis ad reddendum vobis nomine nostro compotum suum de debitis illis et de aliis que sic renovari N</page><page sequence="9">178 GASCON ROLLS. fecerunt et ad reddendum vobis nomine nostro cartas et instru? menta debita dictorum Judeorum continencia et renovata et que cumque alia penes ipsos existencia vel alios nomine suo, et ad satisfaeiendum nobis de dictis debitis per ipsos receptis, prout per oompotum suum vel alias legitime eos ad boo teneri contigerit inveniri, premunientes eosdem et illos a quibus dicta debita soluta fuerunt ac quoscumque alios ad hoc n?cessarios quod sint coram vobis super redicione compoti predicti ne per subornacionem vel maliciam aliquorum contingat nos in hac parte aliqualiter defraudari. Teste Rege apud Westmonasterium, xv. die Novembris. Per ipsum Regem. 14. Rex dilecto et fideli suo Almarico de Credonio senescallo suo Vasconie, salutem. De mora Judeorum in partibus ducatus predicti, ac de retencione sumptuum necessariorum pro regimine ejusdem ducatus, super quibus per vestras literas postulastis, de nostra in tencione et voluntate vos effici certiores, vobis duximus intimandum quod nostre voluntatis existit quod Judei a partibus illis modis omnibus expellantur et quod ibidem ulterius nullatenus recepten tur nec morari permittantur, et insuper quod de exitibus dicti ducatus predicti sumptus et expense pro regimine ejusdem ducatus necessarii retineantur. Et ideo vobis mandamus, quod Judeos predictos a partibus predictis expelli, et de exitibus ducatus predicti sumptus et expensas necessarios retineri pro regimine ejusdem ducatus faciatis, quosque aliud inde duxerimus ordi nandum. Teste Rege apud Donelmum. xxvij die Maii. 15. Gascon RoU. Rex senescallo suo Vasconie qui nunc est vel qui pro tempore Membrame 12. fuerit aut ejus locum tenenti, Salutem. Cum nuper vobis manda ""? verimus quod Judeos in partibus ducatus predicti existentes, ab eodem expslli faceretis nec eos ibidem morari permitteretis, de quo quicquam hucusque non fecistis ut accepimus, unde plurimum admiramur. Vobis iterato mandamus firmiter injungentes quod Judeos predictos a dictis partibus modis omnibus expelli faciatis, nec eos ibidem ulterius moram f acere permittatis, vel causam nobis significetis quare mandato nostro alias vobis inde directo minime paruistis. Teste Rege apud Westmonasterium, xiiij die Julii. Gascon Roll. 7 Bdw. II. Membrane 1. De Judeia expellendis.</page><page sequence="10">GASCON ROLLS. 179 la 1?&amp;S12E{?0ii senesca^? suo Vasconie qui nunc est vel qui pro tempore Membrane 6." f UGrit ant ejus locum tenenti, Salutem. Pluries mandavimus quod -Dorso- Judei in parfcibus ducatus predicti existentes ab eodem amoverentur De Judeis a et quod ibidem ulterius mo ram non f acerent, de quo nicb.il hucus Vasoonie (lue actum fuit, ut accepimus, unde plurimum admiramur. Vobis deponendis. igitur mandamus firmiter injungentes quod Judeos predictos a dictis partibus modis omnibus expelli faciatis, nec eos ibidem uUerius moram faoere permittatis, vel causam nobis significetis quare id facere minime debeatis. Ita quod inde per vos simus certiorati citra festum Pasche proximo futurum. Et hoc nullatenus omittatis. Datum apud Nottingham', xxiiij die Augusti. (12 Edw. II.) Per ipsum Regem. 17, Gascon Roll. 13 &amp; 14 Ed. II. Membrane 7. Dorso. Pro Rege de Bonis Judeorum occisorum habendis et de eorum interfectione inquirendo. Rex dilecto et fideli suo Almarico de Oredonio, senescallo suo Vasconie, Salutem. Quia datum est nobis intelligi quod quam plures Judei in diversis civitatibus et villis ducatus predicti nupef commorantes per quosdam malefactores, qui postoreili vulgariter nuncupantur, nequiter interfecti fuerunt, et quod bona eorundem Judeorum que ad nos et non al alium pertinent de jure et consuetu dine parcium illarum, per diversos homines oocupata fuerunt in nos tri prejudicium atque dampnum, et adhue nobis taliter detinentur. Nos, indempnitati nostre prospicere volentes in hac parte, vobis com mittimus et mandamus quatinus in singulis civitatibus, villis et aliis locis ducatus predicti, in quibus dicti Judei taliter interfecti fuerunt, per vos seu alios de quorum circumspeccione et industria fiduciam habeatis, diligenter inquiratis seu inquiri faciatis qui et quot Judei taliter interfecti fuerunt, ubi, per quos, et qualiter et quomodo et que bona iidem Judei diebus quibus obierunt habuerunt et quantum valuerunt et per quos occupata fuerunt, et omnia bona ilia que per inquisicionem seu informacionem hujusmodi inveniri contigerit, taliter in nostri prejudicium fuisse occupata elongata seu concellata, ad quorumcumque manus devenerint, sine dilacione ad manum nostram poni et salvo custodiri faciatis, donee aliud inde duxerimus ordinandum. Et nos de toto facto vestro in hac parte expedito negocio per vestras literas distincte et aperte certiores faciatis. Datum apud Haddeleye, xxvj die Julii. (14 Edw. II.) Per ipsum Regem et consilium. N 2</page></plain_text>